Bu yazımızda Laravel framework’ü tanıyıcaz ve yeteneklerini inceliyicez. Yazımızın amacı laravel developer olmak isteyenlerin veya bir projesinde laravel kullanmak isteyenlerin kafasındaki soru işaretlerini gidermek olucak.
Kafandaki soruları yorumlarda sorabilirsin. Yorumlar doğrultusunda makalemiz güncellenicek ve makalemizin sıkça sorulan sorular bölümüne soruların eklenicek.
Laravel Nedir?
Laravel şimdilik öncü olarak web geliştirmede kullanılan PHP ile yazılmış bir yazılım geliştirme aracı yani framework’ü dür. Açık kaynak kodludur ve https://github.com/laravel/laravel adresinden ulaşabilirsin. 2011 yılında Taylor Otwell adındaki bir geliştirici tarafından yaratılmıştır ve hala da güncellenmekte ve yeni sürümleri yayınlanmaktadır. Laravel her yıl yeni sürümünü çıkarmakta ve her sürüm için 2 yıl hata giderme 3 yıl da güvenlik güncellemeleri yayınlamakta.
Laravel’in ana amacı sunucu tarafında html’i dinamik hale getirip web sayfaları oluşturmakdır. PHP tabanlı olduğu için kullanıcı ile etkileşime girmez. Sayfayı dinamik bir şekilde yorumlar ve HTML çıktıları tarayıcıda gösterir.
Neden Laravel’i Seçmeliyim?
Laravel PHP dünyasının en çok kullanılan framework’ü ve öğrenmesi çok kolay güçlü bir topluluğu ve içerik üretici kitleri bulunuyor. Back-end yönünden hemen hemen bütün problemleri çözüyor. Esnek ve yeni özellikler eklenmesine geliştirilmesine açık bir framework. Gayet de hızlı çalışıyor. Laravel’i seçmek için çok neden var. Eksi nedenlerinden biri ise büyük işletmelerde kullanılmıyor olması daha çok küçük orta işletmelerde ve girişimlerde kullanılıyor bunun sebebi de güncelleme desteğinin kısa olması. Bu da sizleri sisteminizi en fazla 3 yılda bir yeni sürüme geçirmeye zorluyor. Ben bunu kötü bir özellik olarak görmüyorum tabi karar size kalmış.
Başlıca Laravel Özellikleri
Eloquent ORM
Kolay veritabanı sorguları yazabilirsiniz. SQL kullanmanıza gerek bile yok sizin için sorguyu oluşturur.
Blade Template Engine
Blade laravel websitenizdeki view yani tasarımları yorumlayan bir araçtır. Tasarımlarınızın tekrar eden kısımlarını component haline getirip sonrasında tek bir yerden yönetmenizi ve düzenlemenizi sağlar. Olcukça hızlıdır ve çok sayıda gelişmiş özelliği vardır.
Routing
Routing yani URL yönetimi ile seo uyumlu ve güvenli URL’ler oluşturabilirsiniz. Oluşturduğunuz bu url’lere isim verebilir ve bu isim üzerinden istediğiniz yerde kullanabilirsiniz. Böylelikle herhangi bir kaynağın adresini değiştirirken tek bir yerden yönetebilirsiniz.
Laravel Kullanım Alanları?
Bu bölümde laravel kullanım alanlarını hangi tür uygulamaların laravel ile geliştirildiğini anlatıcam ve bildiğim gerçek proje örneklerinden bahsedicem.
Web Uygulamaları
Web uygulamaları bir sunucu içerisinde barınan ve gelen HTTP isteklerine cevap veren sistemlerdir. Başlıca web uygulama türlerini inceleyelim.
Alışveriş Siteleri
Laravel ile geliştirebileceğiniz başlıca sistemler alışveriş siteleridir. Tüm alışveriş sitesi fonksiyonlarını laravel ile geliştirebilirsiniz.
İçerik Yönetim Sistemleri
İçerik yönetim sistemi deyince aklınıza haber siteleri gelebilir. İçerisinde çoklu kullanıcı roller ve içerik girişi sayfaları bulunur. Bu özelliklerin hepsini laravel ile kolayca geliştirebilirsiniz.
API ve Micro Servisler
API ve microservisler sadece veri ile ilgilenen ve isteklere genelde JSON gibi bir formatta cevap veren sistemlerdir. Mobil uygulamalarınızı dinamikleştirmek ve verisini sunucuda tutmak için kullanabilir veya SPA dediğimiz frontend web uygulamalarında da aynı şekilde veri kaynağı için kullanabilirsiniz.
Örneğin kullanıcı bilgilerini API üzerindeki login endpoint’ine gönderir bu kullanıcının bilgilerinin doğru olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Tasarıma odaklanmayan sadece verinin saklanması ve kullanılması üzerinde ilerleyen her ihtiyacınızda kullanabilirsiniz.
Microservisler de API benzeri fakat daha belli kısımlara odaklanmış sistemlerdir. Tabi teknik ayrıntısına burada girmeyeceğim ama API ve Micro Servisler genel olarak aynı şekilde kullanılır. Micro Service API’ın bir çeşit ölçekleme yöntemidir.
Profesyonel Kurumsal Uygulamalar
Bir şirketin CRM uygulamasını ele alalım. Şirketin tüm müşteri verilerinin ve tekliflerinin bir arada tutulduğu bir sistem olsun. Bu sistemi ister Laravel Blade ile istersek API ile geliştirip kullanıcılarımıza sunabiliriz.
Proje Yönetim Araçları
Herhangi bir proje yönetim aracı geliştirmeniz gerektiğini düşünelim örneğin trello gibi bir sistem geliştiriceksiniz. Bu sistemin back-end kısmını laravel ile geliştirebilirsiniz. API olarak geliştirip front-end kısmında istediğiniz framework ü kullanabilirsiniz veya direk laravel içerisinde de frontend geliştirebiliriniz.
Gerçek Zamanlı Sistemler
Laravel ile kullanıcının gerçek zamanlı etkileşime girdiği web uygulamaları da geliştirebilirsiniz. Bunun için en güncel paket olan laravel reverb’i kullanabilirsiniz. Tabi farklı seçenekler de var araştırmanızı öneririm. Örneklere geçelim.
Chat Uygulamaları
Laravel ile kullanıcıların anlık mesajlaşabildikleri web tabanlı chat sistemleri geliştirebilirsiniz.
Bildirim Sistemleri
Chat uygulamalarına benzeyen bu sistmeler arayüzde farklı uygulamalar kullanılarak yapılabilir ve altyapı için laravel kullanabilirsiniz.
Sosyal Medya Platformları
Laravel ile Facebook veya Twitter benzeri bir sosal medya platformu geliştirmemeniz için hiç bir sebep yok.
Eğitim, Finans veya Sağlık Sistemleri
Verinin işlendiği tüm platfomlarda laravel kullanabilirsiniz.
Özet
Laravel gelişmiş bir web framework’ü ve konu veritabanı işlemleri, kullanıcı yönetimi, yetkiler ve sayısız paketle artırabileceğiniz özellikler olunca laravel çok güzel bir sistem. Tüm web tabanlı projelerde kullanabilirsiniz. Ama dikkat etmeniz gereken tek konu kurumsal firmaların çok tercih etmemesi. Eğer maaşlı bir iş edinmek için öğreniyorsanız .net veya java tercih etmenizi öneririm yada belki javascript. Bu tarz diller kurumsal camiada daha çok talep görüyor. Eğer küçük – orta ölçekli bir işletme veya girişimci iseniz Laravel sizin için biçilmiş kaftan. Çok üretken bir şekilde istediğiniz sistemi geliştirebilirsiniz.
Çok kullanılan Açık Kaynak Kodlu Laravel Sistemler
Bu bölümde bildiğim ve çok kullanılan, açık kaynak kodlu laravel sistemlerini sizler için derledim. Bildiklerinizi yorumlarda iletebilirsiniz.
AKAUNTING
Geliştiricisinin türk olduğunu öğrenince çok sevindiğim gelişmiş bir ön muhasebe sistemi. Ücretsiz ve açık kaynak kodlu. İndirip kurabilirsiniz veya sistemlerini nasıl kurguladılar öğrenmek isterseniz kurup inceleyebilirsiniz.
BOOKSTACK
Laravel & PHP ile geliştirilmiş wiki içerik oluşturma sistemi.
Sen de bildiğin sistemleri yorumlarda paylaş listemize ekleyelim.
